เรื่องสำคัญที่ต้องคำนึงเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมประจำวันสำหรับเด็กปฐมวัย

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พ.ศ. 2560 สำหรับเด็กอายุ 3 – 6 ปี อาศัยหลักการที่สำคัญ คือ เด็กทุกคนมีสิทธิที่จะได้รับการอบรมเลี้ยงดูและส่งเสริมพัฒนาการตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก และได้รับการจัดประสบการณ์เรียนรู้ ตามลำดับขั้นของพัฒนาการอย่างเป็นองค์รวม มีคุณภาพ และเต็มศักยภาพ

ดังนั้น สถานศึกษาหรือสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยทุกแห่งจึงต้องจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาปฐมวัยที่สอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 ภายใต้บริบทและสภาพความต้องการของชุมชน โดยความร่วมมือของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย เพื่อให้หลักสูตรสถานศึกษาปฐมวัยมีความเหมาะสม เป็นไปได้นำไปสู่การปฏิบัติในการจัดประสบการณ์ในห้องเรียนอย่างมีคุณภาพ

สำหรับการเรียนในห้องเรียน คุณครูปฐมวัยถือว่าเป็นผู้ที่หน้าที่รับผิดชอบในการจัดกิจกรรมประจำวันในชั้นเรียนให้สอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พ.ศ. 2560

รูปแบบกิจกรรมประจำวันในชั้นเรียนสามารถจัดได้หลากหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับความเหมาะสมตามแต่ละชั้นเรียน ตามแต่ละหน่วยงาน ตามแต่ละสถานศึกษา ซึ่งมีสิ่งสำคัญร่วมกันก็คือคุณครูผู้สอนจะต้องคำนึงถึงการจัดกิจกรรมให้ครอบคลุมพัฒนาการทุกด้าน ตามมาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค์ทั้ง 12 มาตรฐานของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ประกอบด้วย มาตรฐานที่ 1 ร่างกายเจริญเติบโตตามวัยและมีสุขนิสัยที่ดี มาตรฐานที่ 2 กล้ามเนื้อใหญ่และกล้ามเนื้อเล็กแข็งแรง ใช้ได้อย่างคล่องแคล่วและประสานสัมพันธ์กัน มาตรฐานที่ 3 มีสุขภาพจิตดีและมีความสุข มาตรฐานที่ 4 ชื่นชมและแสดงออกทางศิลปะ ดนตรี และการเคลื่อนไหว มาตรฐานที่ 5 มีคุณธรรม จริยธรรม และมีจิตใจที่ดีงาม มาตรฐานที่ 6 มีทักษะชีวิตและปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาตรฐานที่ 7 รักธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม และความเป็นไทย มาตรฐานที่ 8 อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุขและปฏิบัติตนเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มาตรฐานที่ 9 ใช้ภาษาสื่อสารได้เหมาะสมกับวัย มาตรฐานที่ 10 มีความสามารถในการคิดที่เป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ มาตรฐานที่ 11 มีจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ และ มาตรฐานที่ 12 มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้และมีความสามารถในการแสวงหาความรู้ได้เหมาะสมกับวัย

โดยคุณครูปฐมวัยจะต้องคำนึงถึงเรื่องต่อไปนี้…

1. การจัดสัดส่วนของเวลาในแต่ละวันสามารถปรับและยืดหยุ่นได้ ขึ้นอยู่กับคุณครูผู้สอนและสถานการณ์ของแต่ละวัน โดยยึดหลักการจัดกิจกรรมประจำวัน เช่น กิจกรรมที่ต้องใช้ความคิดทั้งในกลุ่มเล็กและกลุ่มใหญ่ ไม่ควรใช้เวลาต่อเนื่องนานเกินกว่า 20 นาที กิจกรรมที่เด็กมีอิสระเลือกเล่นอย่างเสรี เพื่อช่วยให้เด็กเรียนรู้การเลือก การตัดสินใจการคิดแก้ปัญหา และความคิดสร้างสรรค์ ควรใช้เวลาประมาณ 40 – 60 นาที

2. ควรจัดกิจกรรมประจำวันควรจัดเพื่อส่งเสริมทักษะพื้นฐานในชีวิตประจำวันของเด็ก ซึ่งคุณครูปฐมวัยจะต้องให้ความสำคัญในการส่งเสริมให้เด็กได้ใช้กล้ามเนื้อเล็กในการหยิบ จับ วัสดุต่าง ๆ เพื่อให้สามารถช่วยเหลือตนเองในการปฏิบัติ กิจวัตรประจำวันได้ และให้ความสำคัญกับการจัดกิจกรรมพัฒนากล้ามเนื้อใหญ่ ควรเป็นกิจกรรมที่ช่วยให้เด็กมีร่างกายแข็งแรง มีการทรงตัวที่ดี มีการยืดหยุ่นและความคล่องแคล่วของร่างกาย เพื่อช่วยให้การดำเนินชีวิตประจำวันของเด็ก ๆ เป็นไปอย่างคล่องตัว

3. ควรจัดกิจกรรมการเล่นอิสระ โดยเด็กปฐมวัยควรมีโอกาสเล่นอิสระกลางแจ้งอย่างน้อย 1 ชั่วโมงต่อวัน

4. ควรจัดกิจกรรมสำหรับการส่งเสริมการคิดและความคิดสร้างสรรค์ เพื่อทำให้เด็กเกิดความคิดรวบยอด การคิดเชิงเหตุผล มีความสามารถในการแก้ปัญหาและตัดสินใจ มีจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์

5. ควรจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะทางสังคม ซึ่งจะเป็นกิจกรรมที่เด็กได้พัฒนาลักษณะนิสัยที่ดี แสดงออกอย่างเหมาะสม มีปฏิสัมพันธ์และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

6. กิจกรรมที่มีการวางแผนโดยคุณครูผู้สอน ให้คิดรวบยอดโดยครูผู้สอน จะเป็นการช่วยให้เด็กเกิดทักษะหรือความคิดรวบยอดในเรื่องใดเรื่องหนึ่งตามสาระการเรียนรู้ที่กำหนดไว้ในหลักสูตร เช่น คุณครูปฐมวัยต้องการให้เกิดความคิดรวบยอดเกี่ยวกับสัตว์ป่า คุณครูปฐมวัยก็จะต้องวางแผนกิจกรรมล่วงหน้า เวลาที่ใช้ในแต่ละวันที่กำหนดไว้ 45 นาที โดยไม่จำเป็นว่าภายใน 45 นาทีนั้นสามารถทำกิจกรรมได้กิจกรรมเดียว เพราะคุณครูปฐมวัยจะต้องพิจารณาว่าเด็กมีช่วงความสนใจสั้นตามพัฒนาการ จำเป็นต้องจัดแบ่งเวลาเป็นหลายช่วงและในหลากหลายกิจกรรม

ทั้งนี้ การจัดกิจกรรมประจำวันสามารถจัดได้หลายรูปแบบตามความเหมาะสมของบริบทแต่ละสถานศึกษา และแนวคิดการจัดการศึกษาปฐมวัย ที่นำมาใช้ในการจัดประสบการณ์ก็ต้องให้ครอบคลุมขอบเขตของการจัดกิจกรรมประจำวัน แต่ไม่แบ่งเป็นรายชั่วโมงหรือรายคาบ เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง และต้องจัดกิจกรรมไม่น้อยกว่า 5 ชั่วโมงต่อ 1 วัน เพื่อให้เด็ก ๆ อนุบาลได้เกิดการเรียนรู้อย่างเต็มที่จากกิจกรรมประจำวันที่คุณครูปฐมวัยจัดให้นั่นเอง

หจก.รัฐกุล เป็นผู้จัดจำหน่ายทั้งปลีกและส่ง เอกสารการประเมินพัฒนาการเด็กระดับปฐมวัย สื่อการเรียนการสอนตามหน่วยการจัดประสบการณ์ รวมไปถึง หนังสือซีดี และเกมการศึกษา ซึ่งจะช่วยคุณครูปฐมวัยสามารถจัดกิจกรรมประจำวันในแต่ละชั้นเรียน ได้หลายรูปแบบมากยิ่งขึ้น อันจะช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเด็กปฐมวัยได้เป็นอย่างดี