เสริมความแกร่ง สร้างความแข็งแรง…กับการออกกำลัง “มือ” เพื่อ พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัย

ขึ้นชื่อว่า “เด็กปฐมวัย” ย่อมต้องเป็นช่วงวัยที่ต้องการการดูแลเอาใจใส่เป็นอย่างมาก ต้องการการอบรมเลี้ยงดูเป็นอย่างดี ถือเป็นช่วงเวลาทองของพัฒนาการด้านต่างๆ ของเด็กคนหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านสติปัญญา เพราะสมองของเด็กในช่วงปฐมวัยจะพัฒนาได้อย่างรวดเร็วมาก และพัฒนาการอย่างหนึ่งที่เห็นเด่นชัดมากสำหรับเด็กในช่วงปฐมวัยก็คือ “ พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัย ”

“กล้ามเนื้อมัดเล็ก” คืออะไร ?

กล้ามเนื้อมัดเล็ก คือ กล้ามเนื้อตั้งแต่บริเวณข้อมือ บริเวณฝ่ามือ ตลอดจนถึงนิ้วแต่ละนิ้ว

การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กนั่นย่อมเกี่ยวกับการพัฒนากล้ามเนื้อมือที่ใช้ในการหยิบสิ่งของต่างๆ  โดยกล้ามเนื้อส่วนนี้นั้นใช้ในการออกแรงขณะนวดหรือปั้น แรงกด การจับดินสอ การบังคับทิศทางของดินสอ เป็นต้น การฝึกกระตุ้นการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กจะช่วยให้เด็กปฐมวัยสามารถใช้นิ้วและใช้มือหยิบจับได้เป็นอย่างดี นอกจากการใช้กล้ามเนื้อมือแล้ว การพัฒนาของกล้ามเนื้อมัดเล็กยังรวมไปถึงการใช้ประสาทสัมผัสอย่างเช่นสายตาด้วย โดยได้จากการฝึกฝนการใช้มือและสายตาให้สัมพันธ์กัน

เด็กปฐมวัยในแต่ละช่วงวัย ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กทำอะไรได้บ้าง ?

• เด็กวัย 3 – 4 ขวบ สามารถจับดินสอ วาดรูปวงกลม กากบาทตามแบบได้ ใช้กรรไกรตัดกระดาษได้ ต่อบล็อกได้ 9 – 10 ชิ้น เป็นต้น
• เด็กวัย 4 – 5 ขวบ สามารถตัดกระดาษตามเส้นได้  เขียนตัวอักษรตามแบบอย่างง่ายๆ ได้ วาดรูปที่มีส่วนประกอบต่างๆ มากขึ้นได้ เช่น การวาดรูปคน วาดรูปสัตว์  ร้อยลูกปัดได้ เป็นต้น
• เด็กวัย 5 – 6 ขวบ สามารถจับดินสอ จับสีชอล์กหรือสีเทียน จับพู่กันได้อย่างถูกวิธี วาดรูปที่มีรายละเอียดเยอะมากขึ้นกว่าเดิมได้ สามารถสนเข็มเล่มใหญ่ๆ ได้ เป็นต้น

เพื่อให้พัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็กเป็นไปอย่างปกติตามวัย การฝึกพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กให้กับเด็กปฐมวัยจึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก

วิธีที่จะช่วยพัฒนา เสริมความแข็งแกร่ง สร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อมัดเล็ก สามารถทำได้ด้วยการ “ออกกำลังกายมือ” คือ การฝึกใช้นิ้วและมือในการทำกิจกรรมต่างๆ ให้คล่องแคล้ว โดยคุณครูอนุบาลสามารถจัดกิจกรรมเพื่อฝึกพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก ดังตัวอย่างต่อไปนี้…

1. คุณครูปฐมวัยลองฝึกให้เด็กๆ ได้ทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ ด้วยตัวเองที่สามารถทำได้ที่โรงเรียน เช่น การแปรงฟันหลังรับประทานอาหาร การปูที่นอนเมื่อนอนกลางวัน การเก็บถาดอาหาร การกดน้ำดื่ม  การจัดเก็บของเล่นหรือสิ่งของให้เข้าที่เป็นระเบียบ โดยกิจกรรมเหล่านี้นอกจากจะช่วยให้เด็กๆ ได้พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก แล้ว ยังเป็นการช่วยฝึกฝนให้เด็กๆ ได้ใช้สายตาให้ประสานกับกล้ามเนื้อมือ และยังถือเป็นการได้ฝึกช่วยเหลือตนเองอีกด้วย

2. คุณครูปฐมวัยลองฝึกให้เด็กๆ ได้เล่นของเล่นที่ส่งเสริมพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อมัดเล็กโดยเฉพาะ เช่น การต่อบล็อก ขณะที่ต่อบล็อกก็จะได้ฝึกใช้นิ้วมือ ฝึกการบังคับกล้ามเนื้อและสายตาให้สัมพันธ์กัน การปั้นแป้งโดว์ หรือดินน้ำมัน ขณะที่ปั้นหรือขยำดิน กล้ามเนื้อจะได้ออกแรงมากขึ้นเป็นการฝึกความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อมัดเล็ก นอกจากจะช่วยให้เด็กปฐมวัยได้ใช้กล้ามเนื้อตาและกล้ามเนื้อมือแล้ว ทั้งยังส่งเสริมการคิดและจินตนาการอีกด้วย

3. คุณครูปฐมวัยลองฝึกให้เด็กๆ ได้ฝึกอ่านหนังสือ เพราะทั้งการหยิบจับหนังสือ มองตัวอักษรในหนังสือจากซ้ายไปขวา นั่นจะเป็นการส่งเสริมให้เด็กมีความพร้อมในการอ่าน และช่วยพัฒนาการทำงานประสานสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกล้ามเนื้อมือมัดเล็กและตา ซึ่งจะเป็นพื้นฐานสำคัญในการฝึกอ่านอย่างคล่องแคล่วในระดับต่อไป

4. คุณครูปฐมวัยลองฝึกให้เด็กๆ ได้ทำกิจกรรมกลางแจ้งที่จะช่วยออกกำลัง “มือ” ได้เป็นอย่างดี เช่น กิจกรรมการแข่งขันโยนลูกบอลลงตะกร้า กิจกรรมเกมแข่งขันคีบลูกปิงปองด้วยไม้ตะเกียบ เกมขี่ม้าส่งเมือง การโยนรับลูกบอล เกมโยนถุงถั่วลงตะกร้า การเล่นดินหรือเล่นทรายในสนาม ไม่ว่าจะเป็น การใช้ไม้ขีดเขียนเล่นบนดิน การใช้มือขีดเขียนเล่นบนทรายเปียก การขุดอุโมงค์ การก่อเจดีย์ทราย เป็นต้น 

5. คุณครูปฐมวัยลองฝึกให้เด็กๆ ได้ทำกิจกรรมเคลื่อนไหวประกอบจังหวะ เช่น การเคลื่อนไหวนิ้วมือร่างกายประกอบเพลงนิ้วโป้งอยู่ไหน การเคลื่อนไหวนิ้วมือประกอบคำคล้องจองไข่ 10 ฟอง หรือจะเป็น การเล่นเงามือ การตบมือ ก็ถือว่าเป็นการช่วยพัฒนาการเนื้อมัดเล็กให้เด็กๆ ได้เป็นอย่างดี

การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กผ่านกิจกรรมต่าง ๆ ดังที่กล่าวไป ไม่ใช่แค่พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กแต่เพียงอย่างเดียว ยังถือเป็นการพัฒนาในหลาย ๆ ด้านทั้งกล้ามเนื้อ สายตา ระบบประสาทอีกด้วย

เมื่อกล้ามเนื้อมัดเล็กมีความแข็งแรงจะสามารถส่งเสริมกล้ามเนื้อมัดใหญ่ได้อย่างดี  เด็กๆ ก็จะมีความพร้อมในการทำกิจกรรมต่างๆ ตามวัย และสามารถโตขึ้นได้อย่างมีคุณภาพอีกด้วย ถือเป็นรากฐานที่ดีของเด็กปฐมวัยให้พร้อมเข้าสู่โลกแห่งการเรียนรู้ที่กว้างใหญ่ขึ้นต่อไปในอนาคต

หากสนใจ เอกสารประเมินพัฒนาการเด็ก ที่ได้มาตรฐาน กรอกและสรุปผลง่าย หรือสื่อการเรียนการสอนอนุบาลอื่นๆ อีกมากมายที่จะช่วยพัฒนาศักยภาพของเด็กๆ สามารถติดต่อได้ที่
โทร 081-6257458 / 089-6911094
Line @rathakun11
Fax 043-340335
Email  rathakun11@gmail.com  
รัฐกุล ผู้ช่วยที่ดีที่สุดของครูอนุบาล