ไม่ต้องจด ก็จำได้ : เสริมทักษะสำหรับเด็กปฐมวัยให้ “จดจำพยัญชนะ” ไทย-อังกฤษให้ขึ้นใจ

เสริมทักษะสำหรับเด็กปฐมวัย “การใช้ภาษา” คือ สิ่งสำคัญในการสื่อสารระหว่างกัน จัดเป็นหนึ่งในทักษะพื้นฐานสำคัญที่เด็กปฐมวัยจำเป็นต้องเรียนรู้ ซึ่งเด็กในช่วงวัยอนุบาล ถือเป็น วัยทองแห่งการส่งเสริมพัฒนาทักษะทางด้านภาษา เพราะพัฒนาการของเด็ก ๆ ในวัยนี้จะเจริญงอกงาม เติบโตอย่างรวดเร็วมาก ๆ  ยิ่งถ้าหากได้รับการส่งเสริมจากคุณครูปฐมวัยอย่างถูกต้อง ตรงจุด ไม่ฝืนธรรมชาติของเด็กมากเกินไป ก็จะยิ่งทำให้การเรียนรู้ทางภาษาของเด็กปฐมวัยพัฒนาไปได้อย่างรวดเร็ว

“การจดจำพยัญชนะ” ให้ได้ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้ทักษะทางภาษาในเด็กปฐมวัย หากเด็กปฐมวัยไม่ได้รับการส่งเสริมในเรื่องนี้ ก็จะทำให้เด็กขาดประสบการณ์ทางภาษาอันเป็นพื้นฐานที่สุดไป เพราะการไม่รู้จักพยัญชนะ ย่อมส่งผลให้การสื่อสารด้านการเขียนและการอ่าน ขาดตกบกพร่อง เด็กจะอ่านหนังสือไม่ออก และเขียนหนังสือไม่ได้

ในขั้นแรกของการส่งเสริมทักษะทางภาษาให้กับเด็ก สามารถใช้รูปภาพหรือสัญลักษณ์ต่าง ๆ มาแทนความหมายในการเรียนรู้ให้กับเด็ก ๆ  เพราะว่าพัฒนาการของเด็กในช่วงปฐมวัยนี้ ยังไม่สามารถคิดหรือเข้าใจสิ่งที่เป็นนามธรรมได้ เพื่อให้เด็กมีพัฒนาการทางภาษาที่ดีและเป็นไปตามขั้นตอนอย่างต่อเนื่องเหมาะสม “สื่อการเรียนการสอนปฐมวัย” ถือเป็นตัวช่วยชั้นดีที่คุณครูปฐมวัยควรนำมาใช้ประกอบการเรียนการสอนเพื่อให้เด็กจดจำพยัญชนะทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษให้ได้

การเรียนรู้ของเด็กปฐมวัยที่ดีนั้นจะต้องมีการปฏิสัมพันธ์สิ่งแวดล้อมทั้งด้านวัตถุและบุคคล คุณครูปฐมวัยในฐานะผู้สอนของเด็กอนุบาลจะต้องพยายามจัดสภาพแวดล้อมให้สอดคล้องกับธรรมชาติของเด็ก ให้เด็กได้ทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น กับสิ่งของและกระบวนการต่างๆ รวมถึงให้เด็กได้มีปฏิสัมพันธ์กับประสบการณ์ต่าง ๆ และคุณครูปฐมวัยจะต้องมีการวางแผนการจัดกิจกรรมประจำวันให้เด็กได้พัฒนาทั้งร่างกายและสังคม โดยการเตรียมสื่อ วัสดุที่เหมาะสม เพื่อกระตุ้นให้เด็กได้เกิดกระบวนการคิด ให้เด็กได้เห็นความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ เด็กจะพัฒนาความรู้สึกที่ดีต่อตัวเอง เกิดความเชื่อมั่นในตนเองและมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์

สื่อการเรียนการสอนดี ๆ จะช่วยให้เด็กจดจำพยัญชนะได้ขึ้นใจ  “Flash Cards”  หรือ “บัตรคำ” ที่มีทั้งตัวหนังสือและรูปภาพของพยัญชนะแต่ละตัว จึงถือเป็นสื่อการเรียนการสอนที่เหมาะสมอย่างยิ่งที่คุณครูปฐมวัยควรนำมาใช้ในการส่งเสริมพัฒนาการทางภาษาให้กับเด็กปฐมวัย

Flash Cards หรือ บัตรคำ เป็นสื่อการสอนที่ประกอบไปด้วยคำศัพท์หรือรูปภาพอยู่ในนั้น โดยจะเน้นให้เด็กฝึกการจดจำไปพร้อม ๆ กับใช้ทักษะการฟัง ให้เด็กมีความเข้าใจในพยัญชนะแต่ละตัวได้ง่ายยิ่งขึ้น เพื่อเป็นพื้นฐานของพัฒนาการด้านภาษาในอนาคตของเด็กต่อไป นอกจากนี้ยังช่วยเชื่อมต่อสมองซีกซ้ายและสมองซีกขวาให้ทำงานร่วมกันได้อย่างสมดุลอีกด้วย

3 STEP การฝึกให้เด็กจดจำพยัญชนะภาษาไทยและภาษาอังกฤษอย่างง่าย ๆ เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมทักษะการฟัง พูด อ่าน เขียน ให้กับเด็กในระดับที่สูงขึ้นไป สามารถทำได้ดังนี้

STEP 1 จดจำเสียงและภาพ

ให้คุณครูปฐมวัยผู้สอนอ่านออกเสียงพยัญชนะตัวนั้น ๆ ให้เด็กปฐมวัยฟัง ควบคู่กับให้เด็กเห็น Flash Cards รูปภาพของตัวแทนพยัญชนะนั้น ๆ เพื่อเพิ่มการจดจำให้กับเด็กปฐมวัยแต่ละคน

STEP 2 จดจำตัวพยัญชนะและเสียง

นำ Flash Cards ตัวพยัญชนะเข้ามาช่วยในการสอน พร้อมกับเปรียบเทียบกับ Flash Cards รูปภาพ พร้อมออกเสียงพูดตาม  ยกตัวอย่างเช่นให้คุณครูปฐมวัย หยิบบัตรคำที่เป็นภาพสัญลักษณ์ตัวแทนของพยัญชนะใดพยัญชนะหนึ่งขึ้นมาแล้วถามเด็กว่า นี่เป็นภาพอะไร เมื่อเด็กตอบได้ถูกต้อง ก็ให้ชี้ไปยังบัตรคำพยัญชนะตัวนั้น พร้อมกับออกเสียงและให้เด็กพูดตาม  

STEP 3 เน้นการจดจำตัวพยัญชนะ

ใช้ Flash Cards ที่มีแค่ตัวพยัญชนะเพียงอย่างเดียวเท่านั้น โดยให้คุณครูปฐมวัย ชี้ไปที่บัตรคำตัวพยัญชนะแล้วฝึกให้เด็กปฐมวัยอ่านไปพร้อม ๆ กันทีละตัว

การเรียนพยัญชนะที่ดีไม่ควรเริ่มจากการใช้ความจำแต่ควรเน้นการใช้ภาพสื่อการเรียนการสอนเชื่อมโยงกับจินตนาการให้เกิดความเข้าใจแต่ละตัวอักษร จะทำให้เด็กมวัยมีความสุขสนุกสนานไปกับการเรียนรู้ ได้รับการส่งเสริมพัฒนาทักษะทางด้านภาษาอย่างตรงจุดและเต็มศักยภาพของเด็ก มีประสบการณ์ทางภาษาที่กว้างขวางมากยิ่งขึ้น